در دو قسمت پیشین از صوت و لحن عبدالباسط،بسیار سخن گفتیم امّا این را هم باید بگویم که صوت و لحن زیبا و عالی هنگامی ارزش دارد و به کار میآید که در خدمت القاء بهتر مفاهیم و معانی قرآنی به مستمعین قرار گیرد و گرنه،نه تنها صوت و لحن زیبا در قرائت قرآن یک ارزش به شمار نمیآید بلکه جنبه منفی پیدا میکند و چونان حجاب ضخیمی،مانع از قرار گرفتن مستمعین در مسیر فهم مضامین عالیه آیات الهی میگردد.اینجاست که به جای آنکه توجه شنوندگان بیشتر به معنای آیات جلب شود به آوازه خوانی و هنرنمایی قاری جلب میشود.و به جای آن که صوت و لحن در خدمت آیات نورانی وحی قرار گیرد گویا این قرآن است که ابزاری شده برای خودنمایی یک خواننده.امّا عبدالباسط با آن معنویت و خلوصی که در تلاوت قرآن دارد کسی است که تمام استادی،هنر و نبوغش را به خدمت قرآن در آورده و تمام تلاشش را به خرج میدهد تا در اکثر قرائتهایش با انتخاب آهنگی متناسب با معنای آیه،هر چه بهتر و بیشتر،کلام پروردگار را در دل و جان مستمعین،نقش ببندد.
ادامه مطلب ...بررسیهای متعدد نشان میدهد که تلاوتهای استاد محمدصدیق منشاوی بیش از آنکه انتظار میرفت با معانی ژرف قرآن کریم در ارتباط است.
تلاوتهای استاد محمدصدیق منشاوی منبعث از ارکان وحی و آواهایی است که تاکنون کسی نتوانسته است علل تولید این الحان را کشف کند. پیش از آنکه به اهمیت این موضوع پرداخته شود نظری اجمالی به ترازهای صوتی به کار رفته در این تلاوتها میاندازیم. تقریبا قریب به اتفاق تمامی تلاوتهای این استاد در تبعیت از معنای متن آیات کلام الله مجید رشد مییابد. هیچ تلاوتی از ایشان به گوش نرسیده است که در آن هدف ارایه آواز و موسیقی باشد.
در تمامی تلاوتهای این استاد تفهیم آوا فرع بر تفهیم معنای آیات است. افراد زیادی تلاش کردهاند تا با تقلید از لحن این استاد تلاوت کند ولی تصنعی بودن این الحان کاملا مشهود است. البته اینجا بحث بر سر لذات معنوی شنونده در استماع معانی آیات است.
طلایهدار نسل جدید قاریاناستاد «شحات محمد انور» قاری بزرگی است که هم از نظر تاریخی و سنی و هم از نظر سبکی، جزء طلایهداران و پیشگامان قراء جدید مصر و جهان اسلام به شمار میرود.او به کشورهای مختلفی سفر کرده و محبوبیت زیادی را به دست آورده است. حفظ قرآن و میزان آشنایی با تجوید،وقف و ابتدا و اختلاف قراءات استاد شحات محمد انور تا نه سالگی قرآن را به طور کامل حفظ نمود و تعالیم اولیه قرآنی را فرا گرفت.پس از آن، علم تجوید را نزد «علی سید احمد الفرغچی » آموخت و آن چنان که در قرائتهایش هم دیده میشود، تجوید قابل قبولی دارد. |