بسم الله الرحمن الرحیم
نظرات علما و مراجع درباره قمه زنی . دراین بخش. التماس دعا. منبع : http://takghameh.persianblog.ir
لفظ «وهن» یعنی سستی . و وهن دین، یعنی هر عمل و گفتاری که باعث سستی و ضعف دین شود که علما در این رابطه فتاوایی فرمودهاند .
بسمهتعالی
در وضع موجود قمه نزنند، و شبیهخوانی اگر مشتمل بر محرمات و موجب وهن مذهب نباشد، مانع ندارد؛ اگر چه روضهخوانی بهتر است و عزاداری برای سید مظلومان از افضل قربات است.
"استفتاءات امام، ج 3، سوالات متفرقه، س 37"
اگر قمهزنی و زنجیرزنی با قلابهای فلزی که در ماه محرم انجام میگیرد، منجر به ضرر و زیان قابل توجهی شده و یا هتک، تمسخر و توهین به دین و مذهب را به دنبال آورد، جایز نیست.
"المسائل الشرعیه، استفتاءات الامام الخویی، العبادات؛ و الطریق النجاة، ج 2، ص 445"
قمهزنی علاوه بر این که از نظر عرفی از مظاهر حزن و اندوه محسوب نمیشود و سابقهای در عصر ائمه علیهم السلام و زمانهای بعد از آن ندارد و تاییدی هم به شکل خاص یا عام از معصوم (علیه السلام) در مورد آن نرسیده است، در زمان حاضر موجب وهن و بدنام شدن مذهب میشود؛ بنابراین در هیچ حالتی جایز نیست. و چنانچه در این مورد نذری وجود داشته باشد، نذر واجد شرایط صحت و انعقاد نیست.
"اجوبه الاستفتاءات، س 1461"
بر عزاداران عزیز لازم است از کارهایی که موجب وهن مذهب میگردد و یا آسیبی به بدن آنها وارد میکند، خودداری کنند.
کلمه قمهزنی، www.makaremshirazi.org
عزاداری خامس آل عبا از مهمترین شعائر دینی و رمز بقای تشیع میباشد؛ ولی بر عزاداران عزیز لازم است از کارهایی که موجب وهن مذهب و سوء استفاده دشمنان اسلام و اهلبیت علیهمالسلام میشود، اجتناب کنند. (1)
"استفتاءات، س 2003 و 2012 و 2014"
حضرت آیت الله العظمی سیستانی
باید از کارهایی که عزاداری را خدشهدار میکند اجتناب شود.
"مسائل جدید از دیدگاه علما و مراجع تقلید، سید محسن محمودی، جلد 3، ص34"
[روشن است که قمهزنی در حال حاضر تبعات منفی فراوانی از جمله وهن دین را در پی دارد. این فتوا وجه دیگری نیز دارد: اگر قمه زدن ضرر معتدٌ به و یا تبعات منفی داشته باشد جایز نیست.]
فرزند ایشان شهید آیت الله سید محمدباقر حکیم نقل نمودهاند که پدر بزرگوارشان دائماً میفرموند: «انّ قضیة التطبیر هی غصة فی حلقومنا»؛ «مسئله قمهزنی، غصّه و اندوهی در گلوی ماست.»
"قمهزنی سنت یا بدعت، اثر مهدی مسائلی"
چنانچه ضرر معتدٌ به داشته باشد یا موجب وهن مذهب یا مؤمنین شود جایز نیست.
منبع: www.ardebili.com
در موردی که موجب وهن مذهب شود از آن خودداری گردد.
"مسائل جدید از دیدگاه علما و مراجع تقلید، سید محسن محمودی، جلد 3، ص34 قمهزنی"
بعد التسلیم و التحیه امور مذکور فوق بنفسه در شرع اسلام مورد اشکال و بلکه بعضی از آنها ذاتا مُحرم است. مسلمین باید از وارد کردن آنها در مراسم تعزی حضرت حسین (علیه الصلاة والسلام) که یکی از عبادات است جدا خودداری نمایند...
چیزی که مایه وهن اسلام و پایه هتک حرمت عزاداری است، جایز نیست، انتظار میرود از قمهزنی و مانند آن پرهیز شود.
قمهزنى و اعمالى دیگر از این قبیل در مراسم عزادارى حسینى به حکم عقل و شرع حرام است و زخمى ساختن سر، که نه سود دنیوى دارد و نه اجر اخروى، ایذاء نفس است که خود در شرع حرام است و در مقابل این عمل، شیعهى اهلبیت را در انظار مردم مورد تمسخر قرار داده و آنها را وحشى قلمداد مىکنند و شکى نیست که این اعمال ناشى از وساوس شیاطین بوده و موجب رضایت خدا و پیامبر و اهلبیت اطهار نیست و البته تغییر نام این اعمال در ماهیت و حکم شرعى آن که حرمت است، تغییرى نمىدهد.
"اعیان الشیعه، ج 10، ص 363"
"التطبیر حرام لکونه من مصادیق الإضرار بالبدن، و هو غیر جائز مطلقاً على رأینا، سواء أدى إلى التهلکة أو لم یؤد إلیها، و عندئذ فما دام محرماً فلا یمکن جعله من الشعائر الدینیة أو الحسینیة، ولا سیما إذا کان مسیئاً للمذهب، فسوف تشتد الحرمة و تتاکد"؛ "قمهزنی حرام است چون از مصادیق ضرر رساندن به بدن میباشد. و آن از نظر ما مطلقاً حرام است خواه به هلاکت و مرگ فرد منتهی شود؛ خواه نشود. و چون که این عمل حرام است نمیتوان آن را جزء شعائر حسینی یا شعائر دینی قرار داد. خصوصاً زمانی که باعث زشتی و وهن مذهب (شیعه) گردد باعث میشود که حرمت آن تشدید و تاکید شود.
"سایت علامه سید محمد حسین فضل الله: www.bayynat.ir/index
عملی که موجب وهن مذهب شود، جایز نیست...
با توجه به این که مشروعیت امور فوق به اثبات نرسیده و در شرایط کنونی موجب وهن مذهب شیعه میشود، اجتناب از آن بر عزاداران امام حسین علیه السلام لازم است. «با این که عزاداری برای سرور شهیدان حضرت ابا عبدالله الحسین علیه السلام یک عبادت و موجب تقرب به خدای سبحان است و ائمه معصومین (عیلهمالسلام) در این باره تاکید، لکن بر علاقهمندان به اهلبیت واجب است از انجام امور فوق اجتناب نمایند؛ زیرا اولا امور مذکور در بین عرف مردم به عنوان عزاداری مرسوم نیست و حکم به استحباب و مشروعیت آنها بدون وجه است. ثانیا در اوضاع و شرایط کنونی جهان، امور مذکور از خرافات به شمار میرود و موجب وهن شیعه میباشد ...
عزاداری حضرت سیدالشهداء سبط رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) باید لایق و شایسته به آن امام بزرگوار باشد و موجب وهن و تضعیف اسلام و مذهب تشیع نباشد بلکه مثل قیام آن حضرت باعث بقاء و عزت اسلام و مسلمانان بوده و عاری و منزه از هر گونه بدعت و خرافات باشد.
با استقرار جمهوری اسلامی ایران و تشکیل حکومت اسلامی بر اساس قرآن و وحی توجه همه ملتها و دولتها به اسلام جلب و احکام نورانی و مترقی اسلام مورد مداقه صاحب نظران قرار گرفته و میرود تا همانند خورشیدی تابان در سطح جهان بسط پیدا کند؛ لذا دشمنان اسلام که حقیقت و موجودی خود را در خطر میبینند، در مقام هستند به هر وسیله و بهانه، اسلام را ملکوک(بدنام) و خدشهدار نمایند. از این جهت اموری که امروز موجب وهن به اسلام و تضعیف عقاید مسلمین میگردد، شرعا حرام و مسلمین باید از آنها خودداری نمایند...
هر آنچه که مایه وهن شریعت اسلام است، طبعاً حرام و خصوصاً اگر مورد نهی ولی امر مسلمین است، بر عموم، اطاعت از آن واجب است.
عزاداری روزهای محرم و صفر و زنده نگه داشتن قیام مقدس حسین بن علی علیهالسلام از بهترین عبادات و قربات است و هر عملی که موجب وهن اسلام و قیام مقدس حضرت اباعبدالله (علیهالسلام) باشد، حرام است و اطاعت از حکم ولی امر مسلمین واجب و لازم است.
بسمه تعالی
در کیفیت برگزاری مراسم و شیوههای آن بایستی سه شرط را مد نظر قرار داد:
...
2- آن که موجب وهن دین و مکتب تشیع و یا جامعه اسلامی و یا نظام مقدس جمهوری اسلامی نباشد؛ زیرا که وهن هر یک از آنها از اعظم محرمات و کبائر است...
3- آن که متناسب با روح اسلام و ارزشهای متعالی مکتب اهلبیت عصمت و طهارت (علیهمالسلام) باشد و با احکام و تعالی حقه آنان منافات نداشته باشد.
"قم/ 4 محرم الحرام 1415 سید محمود هاشمی شاهرودی"
... اقامه عزای حضرت ابی عبدالله الحسین؛ سیدالشهداء علیهالسلام از افضل قربات الی الله تعالی و موجب تجدید حیات اسلام و ایمان است و بر مومنین است هر چه با شکوهتر آن را برگزار نمایند و از هر اموری که موجب وهن اسلام و دستآویز دشمنان اسلام است، اجتناب کنند.
با توجه به گرایشی که نسبت به اسلام و تشیع بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران در اکثر نقاط جهان پیدا شده، و ایران اسلامی به عنوان ام القرای جهان اسلام شناخته میشود، و اعمال و رفتار ملت ایران به عنوان الگو و بیانگر اسلام مطرح است، لازم است در رابطه با مسائل سوگواری و عزاداری سالار شهیدان حضرت ابی عبدالله الحسین علیهالسلام به گونهای عمل شود که موجب گرایش بیشتر و علاقمندی شدیدتر به آن حضرت و هدف مقدس وی گردد. پیداست در این شرایط، مساله قمهزدن نه تنها چنین نقشی ندارد، بلکه به علت عدم قابلیت پذیرش و نداشتن هیچگونه توجیه قابل فهم مخالفین، نتیجه سوء بر آن مترتب خواهد شد. لذا لازم است شیعیان علاقمند به مکتب امام حسین علیهالسلام از آن خودداری کنند. و چنانچه در این مورد نذری وجود داشته باشد، نذر، واجد شرایط صحت و انعقاد نیست.
"جامعالمسائل، ج1، س 2173"
مکتب سالار شهیدان حضرت ابی عبدالله علیهالسلام، مکتب امر به معروف و نهی از منکر و چشمه جوشان ارزشهای اسلامی است و تاریخ خونبار عاشورا همیشه با آفریدن حماسهها و موجها و با به حرکت در آوردن احساسات و عواطف، الهامبخش کلیه نهضتها و قیامهایی که علیه ظالمان و جباران روزگار صورت گرفته، بوده است... این خاطره، به جوشآورنده خونهایی است که در دل علاقهمندان این مکتب موج میزند. مخصوصا در جهان کنونی که دشمنان اسلام از اسلام سیلی خورده و منافع نامشروع خود را از دست رفته میبینند، در فکر انتقام گرفتن از اسلام ناب محمدی هستند، لذا لازم است (شیعیان) با مراسم عزاداری کار زینبی بکنند یعنی با منطق اسلام توام و از هر گونه حرکتی که این دین مقدس را بیمنطق قلمداد نماید، منزه باشد و عزاداران محترم و متعهد به جای این که قمه را بر فرق خود بکوبند در فکر آن باشند، - که - قمه را بر سر دشمنان اسلام که اراضی آنان را اشغال و در فکر تضعیف آنان میباشند و منابع آنان را غارت و بالاخره هر روزی با ترفند جدیدی حیات اسلامی آنان را به مخاطره میاندازند، بکوبند.
"استفتاءات، ج 2، س 597"
از انجام این کارهای ناشایست، وهنآور، نسنجیده و خرافی که در مبانی فقهی و پایههای شناخت احکام شرعی ریشه ندارد و موجب لکهدار شدن چهره برجسته و درخشان دین و تشیع است، پرهیز شود.
حضرت آیت الله علامه سید مرتضی عسگری
محقق تاریخ اسلام و حدیثشناس شهیر شیعه، در عین حال که از گستره خدمات علمی و اجتماعی برخوردار بود، هرگز از لزوم بیداری سیاسی غافل نبود. از جمله ویژگیهای بارز علامه عسگری روحیه خرافهزدایی از دین بود که در این راه کوششهای گستردهای برای دور کردن عادات و اندیشههای منحرف از دامن اسلام نمود. وی از جمله کسانی بود که قمه زنی را رفتاری خارج از اسلام عنوان و در راه تبیین این موضع کوشش کرد.
"قمه زنی سنت یا بدعت، اثر مهدی مسائلی"
[اولا:] ما شاهد آنیم که قمهزنی و بعض اعمال شبیه به آن ذاتاً موجب تخریب وجهه اسلام و تشیع گشتهاند و دشمنان کافر نیز در زمان حاضر برای آسیب وارد کردن به ما بر این گونه اعمال تکیه نموده تا دین ما را دین خرافه و وحشیگری معرفی نمایند.
ثانیا: چه ما چنین دیدی را نسبت به قمهزنی به دست آورده باشیم یا نه، باید از اوامر ولی امر مسلمین حضرت ایت الله خامنهای حفظه الله، در این مورد اطاعت کنیم؛ زیرا ایشان در این مورد موضعگیری صریح و روشنی نموده و دیگر هیچگونه عذری را برای مخالفت باقی نمیگذارند و بر تمامی مسلمین واجب است که از دستورات ایشان اطاعت نمایند چه کسانی که با ایشان در فتوا هم نظرند و یا از ایشان تقلید میکنند و چه کسانی که در این فتوا با ایشان هم نظر نبوده و یا از کس دیگری تقلید مینمایند. در هر صورت بر همه مسلمین واجب است از ایشان از حیث ولی امر بودنشان اطاعت کنند.
منبع: شعائر الحسینیه بین الوعی والخرافه، ص145. متن عربی این فتوا در کتاب قمهزنی سنت یا بدعت، نوشته مهدی مسائلی، چاپ گلبن اصفهان، ص162 موجود است.
قمهزنی در ایام محرم و صفر موجب وهن دین مبین اسلام شده و بنا به فرمایشات و فتوای صریح رهبر معظم انقلاب چون قمهزنی موجب وهن در اسلام شده و یا سبب احتمال معرفی دین اسلام به عنوان دین خشونت در جهان میشود، حرام است. دشمنان اسلام از طرق مختلف سعی میکنند مسایل خرافی را در دین مبین اسلام ترویج دهند. نباید با انجام اقداماتی مانند قمهزنی در ماه محرم مسایل انحرافی را در دین اسلام افزایش داد.
"خبرگزاری جمهوری اسلامی: 8/11/1385"
قمهزنی در روز عاشورا بنا به احکام اولیه و ثانویه در اسلام مذموم است و موجب وهن مذهب تشیع میشود و از این نظر نباید توسط مومنان انجام شود. هرگونه ایذا، قمهزنی و جاری کردن خون از بدن بنا به احکام روشن اسلامی حرام و موجب وهن شیعه توسط دشمنان و وهابیون است و از این نظر نیز، فعلی ضد دین و بدعت میباشد. هر عبادت یا مستحبی فقط از ناحیه دین مباح و پذیرفتنی است وگرنه بدعت و حرام تلقی میشود. قمهزنی و برخی اعمال غیر معمول در عزاداریها از این نظر که از ناحیه دین تکلیف نشده است موجب بدعت میشود و در آن صورت اساسا حرام و ضد دین تلقی میشود. در این رابطه هرگونه قمهزنی، خونریزی و اضرار به بدن حرمت داشته و از اساس مورد خواست دین نیست و لازم است مومنان از انجام آن خودداری کنند. در شرایط کنونی دشمنان اسلام در صدد بهرهبرداری منفی تبلیغی از برخی حرکتهای انجام یافته در عزاداریها هستند، برخی حرکتهای معمول در عزاداریها، حتی علیرغم خلوص نیت در عاملان آنها ممکن است در ظاهر وحشیت (وحشیگری) تلقی شده و موجب وهن مذهب جعفری گردد و لذا باید از انجام آنها خودداری شود. با تاکید بر حفظ آرامش و متانت مومنان در دستجات و مجالس سوگواری امام سوم شیعیان خواستار اجتناب آنان از هرگونه اقدامی میباشم که ابزار یا موجب سوژه منفی به دست وهابیون علیه شیعیان در این مقطع حساس گردد .
منبع: http://www.irna.com/fa/news/view/menu-149/8511083097174934.htm
پینوشت:
1- درباره فتوای آیةالله تبریزی متاسفانه نقل قولهای ناصحیحی منتشر شده است؛ برای دست یافتن به فتوای ایشان، به ذکر سه مساله از سایت دفتر معظم له میپردازیم؛
سوال 1832): این افرادی که در مجالس سوگواری ائمه اطهار (علیهمالسلام) بسیار سینه میزنند و بدن خود را سرخ میکنند و از حالت خود خارج میشوند، آیا کار درستی انجام میدهند؟
جواب: بسمهتعالی؛ مانعی ندارد و داخل عنوان جزع است و جزع بر ائمه (سلام الله علیهم) مستحب است؛ والله العالم.»
اما در جواب سوال 1851): قمهزنی را به عنوان جزع بودن نمیپذیرند:
سوال 1851): در زمان حاضر قمهزدن برای امام حسین علیهالسلام یا به عشق امام حسین علیهالسلام چه حکمی دارد؟ جواب: بسمه تعالی؛ عزاداری حضرت سیدالشهداء علیهالسلام و سایر معصومین (علیهمالسلام) به هر صورتی که عنوان جزع بر آن منطبق باشد، مطلوبیت شرعی دارد. قمهزنی فی نفسه مانعی ندارد، ولکن دخول آن در جزع محل بحث میباشد؛ والله العالم.
( درضمن ایت الله روحانی این عمل را تعزیم شعائر و حلال دانسته اند)
ایت الله شیرازی قمه زنی را عملی جایز دانسته اند
منبع:
دفاتر و سایتهای علما و مراجع
دست پنهان، دفتر فرهنگی فخرالائمه(علیهم السلام)
منبع سایت:http://www.tebyan.net/Religion_Thoughts/Articles/TheInfallibles/ImamHossein/2008/2/18/61166.html